Column Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal
Geen grensrechters, geen gedoe?
Als speler heb ik er ook misbruik van gemaakt tijdens thuiswedstrijden. De verleiding was te groot. Als je 1-0 voor stond, en geen tegendoelpunt kon gebruiken, deed ik twee vingers op mijn rug en Wiebe kwam meteen in actie. Zonder bezwaar stak hij de roodgele grensrechtervlag in de lucht en galmde de woorden over het veld: “Buitenspel scheids, dui-de-lijk.” De daaropvolgende scheldpartijen van de tegenstander en het publiek, deden hem niks. Wiebe had zijn plicht gedaan. Als v.v. Gorredijk maar won.
Elk team waartegen wij in die tijd speelden, had zijn eigen Wiebe langs de lijn lopen. Hardcore vlaggers voor de club, waren in het voetbal net zo gewoon, als enthousiaste marsmuziek, thee in plastic bekertjes en tuffen in het gras. In dat opzicht is er in de afgelopen veertig jaar nog niets veranderd, zag ik tijdens de eerste maanden van dit seizoen. Bij tientallen wedstrijden heb ik letterlijk met mijn handen voor mijn ogen gestaan. Zo slecht, partijdig en oneerlijk werd er gevlagd. In alle gevallen zorgde dat voor een broeierig sfeertje, waardoor je met de minuut meer het plezier in het spel zag verdwijnen. Doodzonde, als je het mij vraagt. Het kan en moet anders, dat weten wij inmiddels van Onder 13, waarmee we pilots draaien zonder grensrechters, maar ook van Onder 8 en 9, waarin wordt gewerkt met spelbegeleiders (en de teams het vooral met elkaar oplossen). Helaas is daarmee slechts een klein gedeelte van het probleem getackeld. Per week worden er 30.000 wedstrijden gespeeld en als jouw team niet in de hoofdklasse uitkomt, krijg je te maken met clubgrensrechters.
Daarom is het idee van Marco van Basten om de buitenspelregel af te schaffen zo gek nog niet. Buitenspel is immers de minst duidelijke regel in het voetbal en daarmee het perfecte excuus voor grensrechters om met hun vlag te wapperen als het verloop van de wedstrijd hen niet zint. Zonder, zouden we in één keer verlost zijn van het grootste deel van het gedoe en de agressie op de velden. Van Basten opperde dit voorstel eind 2015. De meest voor de hand liggende oplossing voor het probleem van de vlaggende clubsupporter lijkt niettemin, de doorontwikkeling van het e-learningprogramma voor assistent-scheidsrechters bij onze KNVB Academie. Deze cursus zal nog meer centraal moeten komen te staan in het bonds- en clubbeleid.
Gaan we daarmee het verschil maken?
Ik vrees van niet. Dit vraagstuk raakt een veel fundamenteler probleem in het Nederlandse voetbal: Grensrechters krijgen namelijk nauwelijks respect, zijn daardoor ontzettend moeilijk te werven en als je het eenmaal bent, dan doe je het zelden goed. Van clubheld tot loser, ben je in één armbeweging. Zelfs topscheidsrechters hebben moeite met het constateren van buitenspel. Ondanks de hulp van videobeelden. Je lost het dus niet op met een cursus vlaggen. Wil je geen goedwillende Wiebe’s meer als grensrechter in het voetbal, dan zijn heel andere maatregelen nodig. Ik heb ze jammer genoeg niet direct voor ogen, u wel?
Mail naar jandirk.vanderzee@knvb.nl
p.s. Bij v.v. Gorredijk denken ze nu: ‘Wie is in vredesnaam Wiebe? We hebben toch nooit een grensrechter gehad die Wiebe heette?’ Klopt. De naam heb ik verzonnen, de rest niet.